Kleinere schepen: De toekomst van Rijnscheepvaart en de uitwerking op de werkgelegenheid
De Rijn, Europa's bruisende handelsader, is historisch gezien een hoeksteen geweest voor scheepvaartbedrijven en een bron van maritieme banen in de binnenvaart. In de afgelopen decennia zagen we een trend naar steeds grotere schepen, die de schaalvoordelen optimaliseerden en de kosten per getransporteerde ton verminderden.
Echter, aanhoudende droogte en bijbehorde lage waterstanden heeft voor een omslag gezorgd. Kleinere boten zijn nu de oplossing, zoals onlangs benadrukt in de Financial Times. In dit stuk duiken we dieper in deze ontwikkeling en de gevolgen voor werk in de binnenvaart van de Rijn.
De Cruciale Rol van de Rijn
De Rijn is de belangrijkste waterweg van Europa, die industriële centra in Zwitserland, Duitsland, Frankrijk en Nederland verbindt. Het is de levensader voor het vervoer van goederen zoals kolen, graan, chemicaliën en olieproducten. Maar klimaatverandering en de daaruit voortkomende droogte zorgen voor steeds lagere waterstanden, wat grote uitdagingen oplevert.
Droogteproblemen voor Scheepvaartbedrijven
Langdurige droogte zorgt voor lage waterstanden in de Rijn, wat grote schepen hindert. Sommige schepen konden gedurende meer dan een maand minder dan de helft van hun maximale capaciteit transporteren. Dit maakt de transportkosten natuurlijk hoger, wat leidt tot operationele en financiële problemen voor scheepvaartbedrijven en hun klanten.
Tegelijkertijd wordt er op Europees, landelijk en havenstedelijk niveau ingezet op "modal shift", het verplaatsen van achterland vervoer van vrachtwagens naar het spoor, en vooral dus de Binnenvaart.
Kleinere Boten: Een Oplossing met Brede Gevolgen
Als reactie op de uitdaging van de droogte is de focus verschoven naar kleinere boten, met name binnenvaartschepen en vaartuigen ontworpen voor ondiepere diepgangen. Deze kleine, wendbare schepen, perfect voor ondiep water, zijn een echte uitkomst voor scheepvaartbedrijven op de Rijn bij lage waterstanden. Met de opkomende aandacht voor "supply chain resilience", het veerkrachtig om kunnen gaan van problemen in goederenstromen, kan de kleine binnenvaartschip haar plek weer op de kaart vinden. Recent heeft Topsector Logistiek een gedetailleerd rapport gedeeld over "Multimodal Resilience" op de Rijncorridor. Naast de directe voordelen hebben deze kleinere binnanvaartschepen gevolgen die doorwerken in de maritieme arbeidsmarkt van de binnenvaart.
Wat Dit Betekent voor Scheepvaartbedrijven
Operationele Veerkracht: Kleinere boten versterken de "resilience" (veerkracht) van scheepvaartbedrijven, waardoor ze een constante goederenstroom kunnen handhaven, zelfs bij lage waterstanden.
Kostenbesparing: Kleinere schepen zijn vaak een kosteneffectief alternatief voor grotere schepen, wat aantrekkelijk is voor bedrijven die hun logistieke processen willen optimaliseren.
Marktuitbreiding: Toegang tot kleinere havens en terminals biedt nieuwe markten en handelsroutes, waardoor scheepvaartbedrijven hun diensten kunnen diversifiëren.
Milieuverantwoordelijkheid: Kleinere boten zijn vaak zuiniger en milieuvriendelijker, in lijn met de groeiende roep om duurzame scheepvaartpraktijken.
Wat Dit Betekent voor Banen in de Binnenvaart
Toegenomen Vraag: De groeiende afhankelijkheid van kleinere boten leidt tot een verhoogde vraag naar geschoolde professionals om deze schepen te bedienen en te onderhouden, wat wijst op mogelijke banengroei in de binnenvaartsector.
Vaardigheidsdiversificatie: Bemanningen van binnenschepen hebben mogelijk training nodig om met kleinere boten om te gaan, wat kansen biedt voor diversificatie van vaardigheden en carrière-ontwikkeling.
Stabiliteit: Kleinere boten dragen bij aan de stabiliteit van maritieme banen in de binnenvaart door te zorgen voor meer consistente werkgelegenheid, zelfs tijdens uitdagingen veroorzaakt door droogte.
We Vragen het een Expert
Om dieper inzicht te krijgen in deze verschuiving, hebben we contact opgenomen met Meindert Boxhoorn, directeur van Flexbox Crewing, een van onze partners gespecialiseerd in bemanning voor de binnenvaart. De heer Boxhoorn deelde zijn visie op de zaak:
Jarenlang hebben we een toenemende vraag gezien naar bekwame en ervaren kapiteins om de steeds groter wordende vloot van grote en moderne binnenvaartschepen te besturen. De industrie's streven naar omvang heeft zowel de hoeveelheid als het risico op ongelukken verhoogd. Het bezitten van de nodige licenties is onvoldoende; kapiteins moeten ervaren zijn en bedreven in het manoeuvreren van de grootste schepen voordat we ze aan klanten kunnen toewijzen. De Rijn, bekend om zijn kracht en op sommige punten smalle doorgangen, vereist kapiteins die veilig kunnen navigeren. Kleinere schepen, die makkelijker te hanteren zijn, zouden de opleiding van kapiteins kunnen vergemakkelijken. Het is belangrijk op te merken dat de lading die deze schepen vervoeren enorm gevaarlijk kan zijn. Vanwage het tekort aan bekwame en ervaren kapiteins voor deze schepen zijn de vraagprijzen per dag enorm hoog geworden.
Maar met meer schepen zou men denken dat er meer kapiteins zouden zijn, toch? Brengt dit niet het concurrerende karakter van de binnenvaart in gevaar tegenover alternatieve vervoerswijzen zoals weg- en spoorvervoer?
Meindert Boxhoorn: Ja en nee. Kleinere schepen, of die ontworpen zijn voor ondiep water, zorgen ervoor dat scheepvaartbedrijven betrouwbaar aanzienlijke vrachtladingen kunnen vervoeren, zelfs tijdens het zomerseizoen. Afgelopen zomer konden veel bedrijven hun vervoerswijze niet snel genoeg veranderen en waren ze volledig afhankelijk van binnenvaartschepen die slechts 10% van hun maximale capaciteit vervoerden. Dit verhoogde de transportkosten per ton aanzienlijk. Kleinere, ondiepwaterbarges versterken onze positie als een betrouwbare transportoplossing het hele jaar door, zowel in de zomer als in de winter. Relatief gezien zijn het aantal bemanningsleden aan boord van een schip en de arbeidskosten per vervoerde ton aanzienlijk lager dan bij wegtransport.
Tot Slot
Het omarmen van kleinere boten als strategie om droogte tegen te gaan, duidt op een transformatie binnen de scheepvaartindustrie. Dit versterkt zowel de operationele capaciteiten van scheepvaartbedrijven als de potentie voor banengroei in de binnenvaart langs de Rijn. Deze schepen staan symbool voor aanpassingsvermogen en veerkracht in het licht van klimaatgerelateerde uitdagingen en bieden hoop voor de voortdurende bloei van deze essentiële handelsroute en de maritieme werkgelegenheid die het bevordert. Echter, samenwerking tussen verschillende sectoren, overheidsinstanties en milieubelanghebbenden is essentieel om de onderliggende oorzaken van droogte aan te pakken en de lange termijn levensvatbaarheid van de Rijn als een bloeiende transportcorridor en een bron van werkgelegenheid in de binnenvaart te garanderen.